Stichting Sant’Egidio Nederland

Gegevens

Jaarverslagen

Bestuursverslag 2021

Algemeen

De Stichting Sant’Egidio Nederland, opgericht op 28 november 1997, is actief in verschillende Nederlandse steden, o.a. in Amsterdam, Roosendaal en Utrecht. Overal waar de stichting aanwezig is wordt ernaar gestreefd dat de aanwezigheid in de stad zowel een spirituele (gebed en eucharistie) als diaconale (werken voor de armen) dimensie krijgt.
De activiteiten in Apeldoorn vallen sinds 20 november 2015 onder de zelfstandige stichting Sant’Egidio Apeldoorn.

Missie, visie en beleid

De stichting heeft als doel: de behoeftigen en noodlijdenden bij te staan op materieel, cultureel, sociaal, humaan en gezondheidsvlak, dit zowel in Nederland als in het buitenland, en het verrichten van al wat hiermee verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. De stichting zal dit doel trachten te verwezenlijken in de geest van vriendschap en solidariteit tussen de volkeren en tussen armen en rijken zoals die door de Gemeenschap van Sant’Egidio (Comunità di Sant’Egidio) wordt beleefd.

De stichting zal de komende jaren haar activiteiten in Nederland uitbreiden door groei te bevorderen van de activiteiten (nieuwe activiteiten opstarten en via bestaande activiteiten meer noodlijdenden bereiken) en van het aantal vrijwilligers betrokken bij de activiteiten.

Samenstelling bestuur

Bestuursleden:
Hilde Jozefa Francisca Kieboom, voorzitter
Claudio Mario Betti, lid
Colmcille Maria Patrick Dekker, penningmeester
Olivier John Marie Lins, secretaris
Henderikus Theodorus Maria Pieper, lid
Dirk van der Goten, lid
Henrik Daniel J Hoet, lid

Activiteiten en gerealiseerde prestaties

Kenmerkend voor de werkwijze van de Stichting Sant’Egidio Nederland is het samengaan van gebed en inzet, en vooral de onbezoldigde inzet van vrijwilligers, verbonden aan de wereldwijde Gemeenschap van Sant’Egidio: gratis warme maaltijden voor daklozen en noodlijdenden aan de Franciscustafel in Amsterdam en naschoolse begeleiding van kinderen en jongeren in Amsterdam en Deventer, opvang en begeleiding voor migranten en ondersteuning van ouderen in kansarme stadswijken.

Belangrijkste activiteiten in 2021

Het jaar 2021 werd opnieuw getekend door de coronapandemie, die de zwakste en meest kwetsbare mensen het sterkste trof. Sant’Egidio Nederland heeft met inachtneming van alle maatregelen het hele jaar de activiteiten met de armen in de stad kunnen voortzetten.

Kinderen en jongeren

In de School van Vrede wordt huiswerk gemaakt, samen gesproken, gezongen en gespeeld. In het kringgesprek wordt gesproken over thema’s als vreedzaam samenleven, wereldvrede, oog hebben voor hulpbehoevenden en aandacht voor het milieu. Doel: kinderen uit kansarme wijken meer kansen bieden door huiswerkbegeleiding, vredesopvoeding, ontspannende activiteiten en vriendschap. De School van Vrede wordt volledig gedragen door de jongeren die de kinderen begeleiden.

In Amsterdam zijn enkele jongeren in 2014 begonnen met de School van Vrede. Toen dit na de zomer weer mogelijk was, startten jongeren opnieuw de School van Vrede, tot grote vreugde van de kinderen. Ook is sinds 2019 een School van Vrede gestart in Deventer, in een mooi lokaal met sportterrein in een minder kansrijke buurt, financieel gesteund door plaatselijke bedrijven. Ook in Roosendaal is een School van Vrede.

Sinds 2017 is de jongerenbeweging van Sant’Egidio Youth for Peace actief in Nederland. Enkele keren per jaar worden activiteiten georganiseerd met jongeren tussen 15 en 25 jaar. Een keer per jaar is er een grote Europese bijeenkomst. De jaarlijkse Europese jongerenontmoeting, waar jongeren uit heel Europa met elkaar spreken over de bijdrage die jongeren kunnen leveren aan de toekomst van Europa en aan de vrede, kon in 2020 en 2021 niet plaatsvinden. De volgende Europese Jongerenontmoeting zal plaatsvinden in 2022 in Amsterdam.

Ouderen

Vrijwilligers van de stichting brengen wekelijks een bezoek aan ouderen in verschillende woonzorgcentra in Amsterdam en sinds 2019 ook in Utrecht. In Roosendaal worden ouderen bezocht in de wijk. Waar dat door de coronamaatregelen niet mogelijk was, werd het contact op andere manieren gecontinueerd. Omdat als gevolg van de pandemie de eenzaamheid zichtbaar toenam, zijn in 2021 voorbereidingen getroffen voor het aan huis bezoeken en bijeenbrengen van eenzame ouderen.

Doel: menselijke nabijheid brengen in het dagelijks leven van de ouderen. De Stichting wil eenzaamheid van mensen verlichten, de bewoners met elkaar in contact brengen en zo de sfeer van samenleven verbeteren. Ook fitte ouderen zetten zich in voor dit werk en laten zo zien dat ouderen niet nutteloos zijn, dat integendeel de tijd van ouderen een grote waarde heeft en een potentieel van mogelijkheden.

Daklozen

De Franciscustafel is een gastvrije plek, een restaurant, waar dak- en thuislozen welkom zijn voor een lekkere warme maaltijd. Daarnaast trekken de vrijwilligers wekelijks de straten van Amsterdam op met broodjes, op zoek naar wie op straat leven. De doelgroep wordt vooral gevormd door dak- en thuislozen, voornamelijk degenen die in het centrum van de stad verblijven. De verhouding tussen Nederlanders en mensen afkomstig van andere (al dan niet Europese) landen is vrij evenwichtig.

De Franciscustafel bleef tijdens de pandemie geopend, zowel voor maaltijden aan tafel als voor afhaalmaaltijden voor wie liever niet binnenkwam. Steeds meer bezoekers stellen er vragen, en de vrijwilligers constateerden dat met name oudere daklozen extra kwetsbaar zijn. Zij zijn uitgenodigd voor een aantal koffiemomenten om hun situatie beter te kunnen volgen en ondersteunen. Ook het straatteam bleef de daklozen op straat opzoeken.

Doel: een antwoord bieden op de grote nood van dak- en thuislozen aan voedsel en aandacht. Behalve gratis maaltijden staan menselijke nabijheid, luisterbereidheid en respect centraal. Door de vriendschappen die de mensen van de Gemeenschap door de jaren heen opbouwen met de gasten van de Franciscustafel, lukt het om hun vertrouwen te winnen en hen steeds opnieuw moed te geven. De therapeutische kracht schuilt hierin dat ze nooit worden opgegeven. De belangrijkste troef van de Franciscustafel is gratis vriendschap en de vastberadenheid om een mens in moeilijkheden nooit op te geven. In 2021 zijn bij de Franciscustafel in Amsterdam samen ongeveer 3600 maaltijden en 1700 broodpakketjes verstrekt.

Ook vele mensen die onder normale omstandigheden net het hoofd boven water konden houden, kwamen tijdens de pandemie in grote moeilijkheden. In Amsterdam werd de Mozes en Aäronkerk in 2020 opengesteld voor het uitdelen van voedselpakketten aan zo’n 400 Filipijnse gezinnen die door de pandemie in moeilijkheden zijn gekomen. In 2021 werd dit gecontinueerd en gecombineerd met de aanwezigheid van Dokters van de Wereld naast de kerk voor medische consulten en het verstrekken van vaccinaties in het Huis van Sant’Egidio.

Daarnaast heeft Sant’Egidio in Amsterdam, Utrecht, Roosendaal en Zaandam voor honderden daklozen, ouderen, kinderen, gevangenen en migranten mooie kerstfeesten georganiseerd met heerlijk eten en mooie cadeaus. Want juist met kerst voelen veel mensen zich eenzaam en alleen, wat de coronacrisis alleen maar heeft versterkt. Met de nodige vindingrijkheid werden manieren gevonden binnen de coronamaatregelen Kerstmis te vieren met al deze groepen.

Migranten

Sinds 2016 zetten vrijwilligers van de stichting zich in voor vluchtelingen. Sommigen worden ondersteund bij praktische of administratieve vragen, of moreel bijgestaan in hun procedure omtrent verblijfsrecht. Maar belangrijker nog is dat zij, na het verlaten van hun land, ervaren dat ze in de Gemeenschap een nieuwe familie vinden om samen het leven mee te delen. Ook bood de stichting een aantal vluchtelingen de mogelijkheid om zich in te zetten in het restaurant voor mensen die op straat leven, de Franciscustafel, voor bezoek aan ouderen, ondersteuning van andere vluchtelingen en begeleiding van kinderen.

Het kerstfeest met jonge bewoners van een asielzoekerscentrum in Utrecht vormde in 2021 het begin van een vriendschap tussen hen en andere Utrechtse jongeren. In Amsterdam bood Sant’Egidio in 2021 gastvrijheid aan een Support Desk waar ongedocumenteerden werden geïnformeerd over hun rechten en mogelijkheden.

Vredeswerk

Voor Sant’Egidio is het samenleven van mensen met verschillende achtergronden een belangrijk aandachtspunt.

Doel: mensen leren omgaan met de globalisering. Vanuit haar aandacht en concrete hulp voor migranten en nieuwkomers, brengt Sant’Egidio een dialoog op gang en bouwt aan een cultuur van ontmoeting en samenleven. In die droom van vreedzaam samenleven steekt Sant’Egidio veel energie. Er zijn ontmoetingen met gelovigen en leiders van de andere christelijke kerken (oecumene), het jodendom en de islam.

In de zomer van 2021 gingen Nederlandse vrijwilligers samen met anderen uit heel Europa naar Lesbos om de vluchtelingen in de kampen daar te laten weten dat ze niet vergeten worden. Er werden activiteiten georganiseerd voor kinderen, Engelse les voor volwassenen en dagelijks werden honderden mensen ontvangen voor een warme maaltijd. Samen met het Grieks-orthodoxe aartsbisdom organiseerde Sant’Egidio er een herdenking voor allen die op hun reis naar Europa zijn omgekomen.

Op de Werelddag van Migranten en Vluchtelingen organiseerde Sant’Egidio met Cordaid en Vastenactie een conferentie over de oproep van paus Franciscus om niet lan­ger te denken in termen als ‘zij’ en ‘die mensen daar’, maar alleen als ‘ons’ en ‘wij’. Een ‘wij’ dat steeds groter wordt, over de grenzen van culturen en religies heen. Na een inleiding van de bisschop spraken vluchtelingen en organisaties over de onderlinge ontmoeting.
Op de wereldwijde Dag van Menselijke Broederschap schreven Sant’Egidio en Yalla! (landelijk netwerk van joden en moslims) een opiniestuk over het belang van een cultuur van onderlinge vriendschap en dialoog.

In 2021 bracht Z.E. J. Eduardo Malaya, Filipijns ambassadeur in Nederland, een bezoek aan de Mozes en Aäronkerk aan de vooravond van de onafhankelijkheidsdag van de Filipijnen. Hij stond stil bij de gastvrijheid die Sant’Egidio in Amsterdam biedt aan Filipijnse gezinnen die afhankelijk zijn van voedselhulp, en bij de bijdrage van Sant’Egidio aan het vredeswerk in Mindanao.

(Mozes en Aäron)kerk

De Gemeenschap van Sant’Egidio kreeg in 2014 de Amsterdamse Mozes en Aäronkerk en aanpalend huis tot haar beschikking. Sant’Egidio kreeg in Amsterdam en daardoor in Nederland een meer ‘publiek’ gezicht, waardoor mensen makkelijker de weg vinden naar haar gebed of haar dienst aan de armen. Sant’Egidio wil deze historisch belangrijke plek voor de stad als een deel van haar ziel aan de bewoners teruggeven: als plaats van gebed, als plaats van heling van de wonden van eenzaamheid en uitsluiting, als plaats van verzoening en vrede tussen joden, christenen en moslims.

Alle gemeenschappen in Nederland hebben een vast avondgebed. In Roosendaal en Bergen op Zoom is dat maandelijks, in Utrecht is dat tweewekelijks en in Amsterdam twee maal per week. Daar wordt bovendien wekelijks op zondagmiddag eucharistie gevierd.

Met het project ‘Een harp onder de riem’ gaf harpiste Beate Loonstra in de maand juli korte een-op-een concerten in de Mozes en Aäronkerk, geïmproviseerd op basis van het eigen verhaal van de bezoekers. Ook voor de daklozen was dit een welkome ervaring in een periode waarin maar weinig mogelijk was. Ook werd in 2021 het 150-jarig jubileum gevierd van het monumentale Philbert/Adema-orgel in de Mozes en Aäronkerk. De beroemde componiste Kate Moore maakte speciaal voor het jubileum een compositie en ook de arme vrienden van Sant’Egidio bezochten dit concert. Daarnaast waren er in de zomer laagdrempelige pianoconcerten voor buurtbewoners.

Bereikte prestaties met activiteiten ten opzichte van nagestreefde activiteiten

Ondanks de coronapandemie heeft de stichting steeds als uitgangspunt gehad om niemand in de steek te laten. Sant’Egidio Nederland heeft in 2021 vrijwel alle activiteiten die tot 2020 opgebouwd waren, voortgezet, waarbij de inzet voor de daklozen en betrokkenheid van de jongeren gegroeid is.

Bedrijfsvoering

Als gevolg van de coronapandemie liepen de inkomsten uit collectes terug, terwijl directe kosten juist hoger uitvielen omdat gezocht moest worden naar creatieve manieren om de kwetsbare groepen binnen alle beperkingen nabij te blijven. Wel ontving Sant’Egidio een grote gift van een congregatie die gebruikt mag worden voor nieuwe projectactiviteiten gedurende de komende tien jaar.

De Stichting Sant’Egidio Nederland is sinds medio 2014 gehuisvest in een pand aan het Waterlooplein in Amsterdam. Dit pand, samen met de ernaast gelegen Mozes en Aäronkerk, werd aan de stichting toevertrouwd door het Bisdom Haarlem-Amsterdam. Hiervoor wordt geen huur betaald maar de stichting is verantwoordelijk voor het financieel onderhoud van de gebouwen. In 2020 startte de Stichting met de fondsenwerving voor omvangrijk groot onderhoud aan de kerk. Mede op verzoek van enkele fondsen werd hiervoor in 2021 een eigen rechtspersoon opgericht: de Stichting Instandhouding Mozes en Aäronkerk. De eerder door Sant’Egidio ontvangen middelen voor groot onderhoud werden door Sant’Egidio aan de nieuwe stichting toevertrouwd. Het onderhoud vindt plaats in 2022.
In 2021 werd het eerder uitgevoerde groot onderhoud aan het pand naast de kerk aan Sant’Egidio gefactureerd. Ook werd daar dankzij bijdragen van verschillende fondsen een spoelkeuken aangelegd ter verduurzaming van de Franciscustafel.

De bemensing van de stichting bestond in 2021 uit ongeveer 250 personen. Dit zijn: twee medewerkers in loondienst, zeven bestuursleden en talrijke vrijwilligers betrokken bij de activiteiten. De taken van de medewerkers in loondienst zijn gericht op het optimaal functioneren van de stichting en omvatten beheer van panden en personeel, ondersteuning op het terrein van administratie, boekhouding, publiciteit en fondsenwerving.

Het bestuur heeft de leiding, is verantwoordelijk voor de beleidslijnen, de financiën, de gebouwen en de samenwerkingsverbanden met burgerlijke en kerkelijke overheden en verwante organisaties. De vrijwilligers zorgen voor de goede uitvoering van de statutaire activiteiten en de uitbouw daarvan.

De bestuursleden van de Stichting Sant’Egidio Nederland zijn allen vrijwillige medewerkers en ontvangen geen directe financiële beloning, behalve vergoeding van gemaakte onkosten, direct herleidbaar tot het werk van de Stichting Sant’Egidio Nederland

Het in dienst zijnde personeel van de Stichting Sant’Egidio Nederland wordt beloond volgens een individueel contract dat aansluit bij het Rechtspositiereglement voor werknemers in dienst van religieuze instituten. Eind 2020 gingen twee personeelsleden uit dienst. In september 2021 trad een nieuwe projectmedewerker aan. Dit resulteerde in lagere personeelskosten dan begroot.

De vrijwilligers van de Stichting Sant’Egidio Nederland ontvangen geen directe financiële beloning, behalve vergoeding van gemaakte onkosten, direct herleidbaar tot het werk van de Stichting Sant’Egidio Nederland.

Om de veiligheid van alle betrokkenen, met name van minderjarigen en kwetsbare mensen, te bevorderen, heeft Stichting Sant’Egidio Nederland in 2017 haar beleid ter voorkoming van ongewenst gedrag geformaliseerd en uitgewerkt. Op basis van dit beleid is de stichting toegelaten tot de regeling voor gratis VOG’s en er zijn twee vertrouwenspersonen aangesteld.

In 2021 werden de activiteiten van Sant’Egidio in Roosendaal ook financieel ondergebracht in de Stichting Sant’Egidio Nederland. In voorgaande jaren waren zij boekhoudkundig nog deel van de plaatselijke Norbertusparochie.

Als gevolg van de coronapandemie is de internationale jongerenontmoeting Global Friendship van 2020 uitgesteld tot 2022. De daarvoor reeds ontvangen bijdragen staan op de balans vermeld.

Toekomstgerichte informatie

De komende jaren zullen gebruikt worden om de activiteiten in en vanuit de Mozes en Aäronkerk te verankeren en uit te bouwen. Tevens wordt de aanwezigheid van Sant’Egidio in de wijken uitgebouwd, waarbij het leggen van verbindingen tussen generaties en bevolkingsgroepen centraal staat. Dit betekent werken aan de band met de vrijwilligers, versterking van de activiteiten, uitbreiding van bereikte doelgroepen, ondersteuning en opbouw van Sant’Egidio in andere steden die ook onder de Nederlandse stichting vallen, versteviging van banden met andere groepen, organisaties en kerkelijke en burgerlijke overheden en werken aan een stevige financiële basis. Het dekkend krijgen van de exploitatie vraagt de voortdurende aandacht van het bestuur van de stichting.

De doelstellingen van de Stichting blijven ongewijzigd.

De coronacrisis die de jaren 2020 en 2021 tekende, onderstreept nog eens het belang van het werk van de stichting. Vrijwilligers, donateurs en fondsen zetten zich in voor mensen die buiten de boot vallen. Tegelijkertijd blijft het een voortdurende inspanning vragen om de exploitatielasten ook voor de toekomst te kunnen blijven garanderen.

Giften

Met dank aan: