‘Sterven aan de hoop’: Sant’Egidio herdenkt de onderweg naar Europa omgekomen vluchtelingen

8 november 2021

In de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam zijn afgelopen zondag de vele vluchtelingen herdacht die omgekomen zijn op zee, in de woestijn en in de bergen in hun poging om Europa te bereiken. Het oecumenische gebed ‘Sterven aan de hoop’ dat werd georganiseerd door de Gemeenschap van Sant’Egidio in samenwerking met de protestantse Diaconie, de Amsterdamse Raad van Kerken en de Catholic Worker, werd voorgegaan door diaken Colm Dekker van Sant’Egidio.

Tijdens de herdenking werden de namen en verhalen gelezen van de vele vluchtelingen die in het afgelopen jaar om het leven kwamen nadat zij in de hoop op een betere toekomst op weg gegaan waren naar Europa. Naast de vele drama’s op de Middellandse Zee werd bijvoorbeeld ook de Nigeriaanse man herdacht wiens lichaam in april in de wielkast van een vliegtuig op Schiphol werd gevonden. Voorgangers van protestantse, katholieke en orthodoxe kerken spraken bij de herdenking gebeden uit.

De overweging werd verzorgd door theoloog Manuela Kalsky, die benadrukte dat de waarden van naastenliefde, compassie en gastvrijheid voor de vreemdeling door de eeuwen heen een richtingaanwijzer zijn geweest. Tegenover de pushbacks en het terugsturen van mensen naar onveilige landen voelen we ons soms machteloos. Tegelijk is paus Franciscus een inspiratie voor velen om de hoop levend te houden en zich concreet in te zetten, zeker ook voor jongeren. Er is volgens Kalsky meer moreel leiderschap gevraagd voor een inclusieve, duurzame migratiepolitiek.

De indrukwekkende plechtigheid eindigde met een processie naar de Amstel, waar de 150 aanwezigen bloemen in het water legden. Jongeren droegen foto’s mee van de gevaarlijke situaties waarin vluchtelingen terechtkomen op weg naar ons continent.

Voorafgaand aan de herdenking hield professor Thomas Spijkerboer een lezing over het Europese migratiebeleid. Het wereldwijde systeem van visa waar wij van profiteren om gemakkelijk en zonder beperkingen te reizen, noopt migranten tot een oversteek in gammele bootjes, betoogde hij. Hij gaf drie alternatieve manieren om het migratiebeleid vorm te geven. De veertig aanwezigen gingen hierover met elkaar in gesprek.